Emzirme ve Anne Sütü

Anne s�t� canlıdır, “beyaz kan” olarak da adlandırılır. İlk s�t�n 1 ml’sinde 1 milyon h�cre, olgun s�t�n ise 1 ml’sinde 4000 h�cre vardır. Emzirme doğal bir olay olmasına rağmen sizin ve �ocuğunuzun alışması birka� g�nden birka� haftaya kadar değişir. Emzirme bir aşkın başlangıcı, g�zel bir ilişkinin temelidir. Emzirmenin pekişmesi 3-4 haftayı bulabilir, bu d�nemde biberon gibi alternatif beslenme y�ntemlerinin kullanılması, sadece sonraki d�nemlerde �ocuğunuzun sağlığının ve beslenme alışkanlıklarının daha da olumsuz etkilenmesine sebep olacaktır. İlk birka� g�n emzirirken sancı duymanız normaldir. Başlangı�ta olan, emzirirken g�ğ�s acılarınız 15. g�nden sonra rahatlar. İlk 15 g�n, g�nde 500-600 ml.;1-6 ay g�nde ortalama 750 ml. anne s�t� yeterlidir. Anne s�t�nde D ve K vitaminleri dışında her şey vardır. Bebek terlemiyorsa, ya da bezinde g�l pembesi/kiremit tozu renginde kırmızılık g�rm�yorsanız (ki bu yanlışlıkla “idrarından kan geldi” olarak yorumlanır) suya gerek yoktur. Bu durumlar varsa �ay kaşığı ile su verin, bebek isteksizse gene su vermekten hemen vazge�in. Silikon meme başı adapt�rleri ��k�k meme başlarında faydalıdır. Plastik emzirme petleri kullanmayın. Bunların memenin ıslak kalarak �atlamasına ve mantar oluşmasına neden olurlar. Biberon ilk ay yasak! Biberon ile beslenme s�t salgılanmasının durmasının en sık nedenidir. S�t az olması bedenen ve ruhen sağlıklı bir anne i�in m�mk�n değildir. Gebelikte g�ğ�sleriniz b�y�yorsa bunun nedeni bir şeylere hazırlıktır. Her insanın mide kapasitesi yaklaşık yumruğu kadardır (bebeğinki ceviz kadar). Bu da demektir ki 20-40 ml. anne s�t� bebeğin midesini dolduracaktır. Bir memeden diğerine ge�meden �nce 10 dakika kadar emzirmelisiniz. Bebeğiniz tok g�r�n�yorsa diğer g�ğs�n�z� sonraki �ğ�ne saklayın. Bebeğin 3-4 emmede bir yutkunması, huzursuzlanması o memede s�t bitti demektir, diğer memeye ge�in. Diğer memeye ge�erken gazını �ıkarın, gergin mideli bir bebek tabii ki emmek istemez. Emzirirken bebeğin kafasına arkadan bastırmayın. Bebek �ok sinirlenir. Bebeği g�ğse değil, g�ğs�n�z� bebeğe itin. K��k g�ğ�sl� kadınlar da b�y�k g�ğ�sl� kadınlar kadar s�t �retirler. Meme ucunu emzirtmeyin, emilecek yer “areola” denen meme ucunun etrafındaki kahverengi/siyah halkanın t�m�d�r. Meme ucu i�e d�n�k olsa bile areolayı kavraması bebek i�in yeterlidir. Emmeye başlarken meme ucunuz bebğin burnu ile aynı hizada olmalıdır. Emzirmeden �nce g�ğs�n�z�n değil, elinizin temizliği �nemlidir. G�ğ�s temizliğini �nermiyoruz. Bir �alışmada bir memeyi yıkayıp, diğerini yıkamamışlar; yenidoğan bebek yıkanmamış memeyi tutmuş. Emzirdikten sonra g�ğs�n�z� hemen s�tyen i�ine koymayın, a�ık tutarak hava ile kurutun. Emzirdikten sonra g�ğs�n�z� suyla değil, s�t�n�zle temizleyin. Emzirmeden zevk almıyorsanız yardım alın. Acıyan meme u�ları, emzirmenin bir par�ası değildir, bir şeylerin doğru gitmediğini g�sterir, bu konuda da yardım alın (annenizden, doktorunuzdan, ebenizden, bazen internetten). Pamuklu, geniş sutyenler kullanın. G�ğ�s acı ve �atlakları i�in: zeytinyağı, olmazsa Decubex, Novuxol, Garmastan, Lansinoh gibi kremler deneyebilirsiniz. Hidrojel �atlak �nleyici g�ğ�s pedi (Chicco marka piyasada vardır) meme ucunu koruyabilir. Bebeğinizin ağzında pamuk�uk varsa g�ğs�n�ze bulaşacak, sizin g�ğs�n�zde de kaşıntı/acı/�atlak/beyazlık gibi bulgular olacaktır. İkiniz de tedavi olmazsanız, birbirinize bulaştırırsınız. Bebeğe mantar damlası (Mikostatin, Fungostatin gibi); g�ğs�n�ze de mantar kremi (Trosyd, Canesten gibi) kullanın. Emzirme �ncesi g�ğs�n�z� temizleyin. Sabun, betadine, alkol gibi kimyasallar meme başı �atlağını artırır. Bebek s�t kanallarını boşaltamazsa g�ğs�n bir kısmı iltihaplanabilir. G�ğ�s ağrılı, sert, kırmızı olur. Memeden kanlı ya da ilithaplı bir akıntı olur. Sizin de ateşiniz �ıkacaktır. Doktorunuzun verdiği ila�ları kullanın. Emzirmeyi kesmemeye �alışın, ancak s�t� boşaltmak i�in emzirme sonrası pompa kullanabilirsiniz. Soğuk ya da sıcak kompreslerin hangisi iyi gelirse onunla devam edin. S�t�n�z� kesseniz bile (pişmansanız) 2 hafta i�inde yeniden emzirirseniz s�t�n�z gelecektir. Oru� tutmayın (Diyanet g�r�ş�: Kefaret gerekmez; kaza edilir). İlk �ocuğunuzu rahat emzirdiniz diye ikinci veya ��nc� �ocuğunuzu da aynı rahatlıkla emzireceğiniz anlamına gelmez. Her �ocuk �ooook farklıdır. Dışarıda emzirmekten utanmayın, olabildiğince gizli olmaya �alışın, fakat �nemli olan �ocuğunuzun yemesidir. Ancak kapalı mek�nlar (tuvalette klozet �zeri gibi) veya �zel emzirme �nl�kleri, geniş g�mlekler, ince bir battaniye de sizi başka g�zlerden koruyacaktır. Hastayken de emzirmeye devam edin. Enfeksiyon sırasında emzirmek, aynı zamanda doğal koruyucuları s�t yoluyla bebeğe vermek demektir. Nezle olan anne de, evde verem tedavisi g�ren anne de, hepatit taşıyıcısı anne de bebeğini emzirebilir. Hatta başka bir ek besin ve su verilmeyecekse AIDS’li anne bile bebeğini emzirebilir. Sadece el ve �evre temizliğinize dikkat edin yeter. Nezle/grip olan bir annenin maske kullanması ise tartışmalıdır, ancak benim gereksiz bulduğumu belirtmeliyim. Hamile anne emzirmeye devam edebilir. Ancak iki canlı b�y�tt�ğ� i�in beslenmesini biraz artırabilir. Hamile anne s�t� “bebeği zehirlemez.” Anneye de zararı yoktur. Ancak d�ş�k tehdidi varsa emzirmek bu tehlikeyi artırabilir. Bitkisel �aylar da s�te ge�er, ginseng gibi bebeğe i�irmeyeceğiniz �ayları siz de i�meyin. Aşırı egzersiz s�tte bazı asitlerin d�zeyi artar, bu da anne s�t�n�n tadını ekşimsi yapar, bu durumda anne s�t�n� biraz sağıp atabilir. ‘Anne uzun s�re emzirmezse memedeki s�t ekşir ya da bozulur’ inancı �ok yanlıştır. Eğer bebeğiniz beslenmeden sonra rahat uyuyorsa, ‘her emzirme sonrası gaz �ıkarılır’ diye bir kural yoktur. Ni�in anne s�t�? Daha rahattır: Her zaman hazır ve sıcaktır. Şişe yıkamanızı gerektirmez. Ucuzdur ve t�m mamalardan daha kalitelidir. Akıllıdır: Bebeğinizin doğum zamanına (premat�re bebeklerde i�erik farklı), a�lığına, g�n i�indeki ihtiyacına, aylara, g�re i�eriği değişir. Hatta emzirmenin ilk dakikalarında sulu ve az yağlıyken; emzirmenin sonunda bebeğin doyup memeyi bırakması i�in koyulaşır. Mucize budur! Daha faydalıdır: Anne s�t� bebekleri biberonla beslenen �ocuklara g�re ishale 12 kat, soğuk algınlığına 2 kat daha az yakalanırlar. Ayrıca orta kulak iltihabı, alerji, idrar yolu enfeksiyonu olasılıkları azalır. İleride �ocuğunuz daha az yemek se�er: Her �ğ�nde mamanın tadı aynı, anne s�t�n�nki farklıdır. Sağlıklı bir yetişkinin temellerini atar: Şişmanlık, hipertansiyon, egzama gibi alerjik hastalıklar, ani beşik �l�m� sendromu, diyabet, şizofreni, multipl skleroz (MS) olasılığı azalır. Ağrı kesicidir: Emerken aşı yapılan bebekler daha az ağlarlar. �ene ve dişlerin gelişimin destekler. Biberon ��r�kleri �nlenir. Zevklidir: Gergin bir bebeği rahatlatmanın en iyi yoludur. Sizi de rahatlatır: Onu emzirirken oturur, dinlenirsiniz. Prolaktin artar, daha rahat bir uyku sağlar. Soğuk kış gecelerinde bir sıcak titreşim �ok hoş bir duygu olsa gerek. Sonu�ta sizi depresyondan korur. Sizin de sağlığınızı korur: Meme ve yumurtalık kanseri riski azalır, kemik zayıflığını da �nler. İdrar yolu enfeksiyonu daha olursunuz. Regl d�neminin başlamasını erteler: �zellikle �ok sık emziriyorsanız. Ancak doğum kontrol� i�in hi�bir garantisi yoktur, tedbirinizi ona g�re alın! Forma d�nmenizi sağlar: Spor ve diyet yapmadan 500 kalori verirsiniz. Rahminiz de kasılarak normal boyuna d�ner. Estetiktir: D�nyanın en g�zel kabına sahiptir! �evre dostudur: Mama yediriyorsanız; tarım ara�larının, fabrikaların, mamayı taşıyan ara�ların ekzoslarının, silikon emziklerin, cam ya da plastik silikonların ve daha pek �ok şeyin doğayı kirletmesine de yardımcı oluyorsunuz demektir. K�t� kokulardan korur: Anne s�t� tam sindirildiği i�in kaka kokusunu daha az duyarsınız. Olan kak da hafif ekşi kokuludur ve rahatsız etmez. Ekonomiktir: 4 ay sadece anne s�t� alma bebek başına yıllık 300 dolar kazanım sağlar. Ayrıca pek �ok sağlık kazanımları ile bunlara harcanacak b�t�eyi de korur.